وجود تصاویر درخت خرما بر روی اشیای حاصل از کاوش‌های باستان‌شناسی نشانه قدمت نخلستان‌های خرما در تمدن حوزه هلیل رود میباشد. در همین راستا جنوب استان کرمان رتبه اول کشور را در تولید خرما داراست و خرمای مضافتی، کلوته و مرداسنگ ارقام غالب منطقه را تشکیل می‌دهند. اما در جهان بیش از ۶۰ گونه آفت بر روی درخت خرما گزارش‌شده است و ه سوسک کرگدنی که به دلیل شکل و قیافه خاص خود به این نام شناخته میشود و در منطقه جیرفت نیز به تال خرما معروف است، یکی از ات پر خسارت در نخلستان‌های کشور بخصوص در منطقه هفت‌گنج (جیرفت، عنبرآباد، کهنوج، رودبار، فاریاب، قلعه گنج و منوجان) است. این ه از راسته سخت بالپوشان و دارای دگردیسی یا استحاله کامل شامل تخم، لارو، شفیره و ه بالغ است که تمامی مراحل فوق را روی درخت خرما طی می‌کند.
ظهور ات بالغ بسته به نوع آب هوای هر منطقه متفاوت است که در این منطقه از اواخر اسفند شروع و تا پایان شهریورماه ادامه پیدا می‌کند. ه ماده در قسمت‌های مختلف نخل ازجمله تاج درخت و در قاعده اصلی خوشه‌ها، بین دم برگ‌ها و گاهی در بین الیاف تنه نخل تخم‌گذاری می‌کند. لاروها یا کرم‌ها از نوع اسکارابی بوده و دوره‌های مختلف زندگی را در قسمت تاج و تنه درختان خرما طی و با تغذیه از بخش‌های مختلف درخت حفره و دالان‌های زیادی ایجاد نموده که محل مناسبی برای فعالیت سایر میکروارگانیسم‌ها مثل قارچ‌ها و باکتری‌ها میباشد. در بعضی موارد تغذیه و خسارت لاروها باعث شکسته شدن برگ‌ها (پیش خرما)، خوشه‌ها و گاهی شکسته شدن تنه و نابودی تاج درخت و درنتیجه از بین رفتن کامل نخل میشود. سوسک کرگدنی یا تال خرما فقط یک نسل در سال دارد و در خرداد و تیرماه دارای حداکثر فعالیت میباشد. لاروهای آن چندین ماه فعالیت نموده و زمستان را به همین صورت در داخل تنه خرما طی می‌کنند. شفیره آن از نوع آزاد و طول دوره آن ۳ تا ۴ هفته است که در داخل یک حفره بنام گهواره صورت می‌گیرد و پس‌ازآن ات بالغ به‌تدریج ظاهر و در شب به‌طرف نور چراغ جلب می‌شوند و لذا استفاده از تله نوری در به دام اندازی و نابودی آن‌ها مفید است. همچنین لازم به یادآوری است که گونه دیگر سوسک کرگدنی خرما بنام Oryctes agamemnon arabicu در نخلستان‌های کشورهای همسایه گزارش و خسارت میزند اما در ایران یک آفت قرنطینه‌ای محسوب میشود که می‌بایست مورد ردیابی دقیق قرارگرفته و از عدم وجود آن در منطقه اطمینان حاصل شود.
روش‌های مهار و مبارزه:
درباره این سایت